Kontaktul. Lwowska 1, 87-100 Toruń
tel.: +48 56 611-25-05
fax: +48 56 611-47-72
e-mail: dwnbiw@umk.pl
obrazek nr 1 obrazek nr 2

Historia Katedry

Katedrę Biochemii na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMK utworzono w 1956 roku.

Organizację i kierownictwo Katedry ówczesny Rektor, profesor Antoni Basiński, powierzył profesorowi (wtedy docentowi) Lechowi Działoszyńskiemu, który w tym czasie prowadził wykłady i ćwiczenia z biochemii na Wydziale Matematyki Fizyki i Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Było to drugie miejsce pracy Profesora, ponieważ na stałe mieszkał w Poznaniu i pracował w Katedrze Biochemii i Fizjologii Zwierząt Akademii Rolniczej, gdzie również pełnił funkcję kierownika.

Obejmując kierownictwo, prof. Działoszyński wprowadził do nowej Katedry dobrze mu znaną tematykę badawczą z zakresu enzymologii dotyczącą zwierzęcych sulfataz arylowych, czyli enzymów hydrolizujących estry arylowe kwasu siarkowego. W tamtym czasie głównym celem prowadzonych badań była charakterystyka biochemiczna arylosulfataz, co wymagało izolacji i oczyszczenia białek enzymatycznych.

W 1969 roku w wyniku zmian ustawowych, wszystkie katedry na Wydziale BiNoZ przemianowano na zakłady, które włączono do dwóch nowo utworzonych Instytutów: Instytutu Biologii i Instytutu Geografii. I tak z Katedry Biochemii powstał Zakład Biochemii, a jego kierownikiem został profesor (wówczas docent) Piotr Masłowski, który przeniósł się na stałe na UMK z  Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie. Prof. Masłowski zainicjował też nową tematykę badawczą, która dotyczyła enzymów roślinnych uczestniczących w przemianach ATP, głównego magazynu energii w komórce. Badania w tej dziedzinie były rozwijane równolegle z kontynuowanymi pracami nad sulfohydrolazami. Na początku lat 80-tych, dzięki współpracy z prof. Robertem S. Bandurskim z Michigan State University w East Lansing w USA, tematyka roślinna została poszerzona o badania enzymów uczestniczących w metabolizmie kwasu indolilo-3-octowego (IAA).

Po odejściu prof. Piotra Masłowskiego na emeryturę, kierownikiem Zakładu Biochemii została prof. Jadwiga Gniot-Szulżycka, która sprawowała tę funkcję w latach 1992-2006, do odejścia na emeryturę. W tym czasie badania nad enzymami uczestniczącymi w metabolizmie ATP zmodyfikowano i rozwinięto w kierunku poznania drugiego oblicza ATP, tj. jego roli jako cząsteczki sygnałowej, wprowadzając jako model badawczy hodowle komórkowe in vitro.

Informacje dotyczące historii Zakładu Biochemii można znaleźć w Kronice Zakładu Biochemii, której autorami są prof. Lech Działoszyński i prof. Jadwiga Gniot- Szulżycka.

W 2006 roku kierownikiem Zakładu został prof. Michał Komoszyński. Wraz z odejściem na emeryturę prof. J. Gniot-Szulżyckiej badania nad arylosulfatazami zwierzęcymi wygasły. Pozostając we wspólnym obszarze badań dotyczących enzymów jako cząsteczek regulujących in vivo i in vitro metabolizm i transmisję sygnałów w komórkach i tkankach, prowadzono prace z zakresu biochemii roślin związane z poznaniem enzymatycznych szlaków syntezy i hydrolizy koniugatów IAA oraz z zakresu biochemii zwierząt, dotyczące sygnalizacji purynergicznej w procesie proliferacji i różnicowania mezenchymalnych komórek macierzystych oraz układzie krwionośnym.

W 2013 roku, po odejściu prof. M. Komoszyńskiego na emeryturę, kierownikiem Zakładu Biochemii została prof. Anna Jakubowska. W ostatnich latach dotychczasowa tematyka badawcza została poszerzona o badania nad enzymami uczestniczącym w metabolizmie fosfolipidów. Jest to efektem nawiązania współpracy z dr hab. Grażyną Faure z Instytutu Pasteura w Paryżu (Department of Neuroscience, Channel Receptors Unit) podczas pobytu prof. Macieja Ostrowskiego i dr Doroty Nemecz na stażach podoktorskich w tej placówce.

Obecnie (od 1 października 2018 roku) kierownikiem jest prof. Katarzyna Roszek. 15 maja 2019 roku jednostce przywrócono status Katedry.